Cách uống rượu cần Tây Nguyên chuẩn theo dân tộc Ê Đê

Dân tộc Việt Nam chúng ta ít người nào không biết đến rượu cần. Thức uống truyền thống này đã có từ hàng trăm năm qua, được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác ở các dân tộc thiểu sổ Việt Nam. Từ đó, bình rượu sơn dã ấy đã trở thành một trong những nét đẹp văn hoá cũng như ẩm thực của vùng cao nguyên hung vĩ nói riêng và nước Việt Nam nói chung. Nổi tiếng nhất trong số đó là rượu cần Y Miên của người Ê Đê ở Tây Nguyên. Tuy là nổi tiếng như thế nhưng không mấy người biết được cách uống rượu cần chuẩn theo dân tộc Ê Đê là phải như thế nào

Cách uống rượu cần thường được dùng trong những dịp nào?

Cách uống rượu cần giữa các dân tộc có giống nhau không?

Có rất nhiều dân tộc thiểu số ở Việt Nam có khả năng làm rượu cần như người Mường có rượu cần Hòa Bình, người Ê Đê có rượu cần Y Miên, rượu cần Y Bao, rượu cần của người chăm, người H Mông,… Trong đó nổi tiếng nhất là rượu cần Y Miên.

Rượu cần được xem là loại thức uống quý, cách dùng rượu cần cũng thiên liêng, chỉ có lễ cúng, tế thần linh, những ngày hội làng hay tiếp đãi khách quý mới được uống. Rượu được đựng trong bình mà người dân tộc gọi là ché, chóe, ghè hay hũ, bình. Trong văn hóa các dân tộc Tây Nguyên, dù là nhà rông của làng hay là nhà sàn của từng gia đình, luôn luôn có một cây cọc uống rượu. Cọc uống rượu của gia đình thường chỉ nhô lên mặt sàn chừng một mét, nhưng ở nhà rông thì cao vút đến tận nóc, trên đầu cây có hoa văn trang trí, tua ren hoa lá sặc sỡ.

Khi uống rượu, cách dùng rượu cần được chủ nhà đem chóe buộc vào cọc, mở nắp bỏ lớp lá đậy trên miệng, đổ đầy nước, để chừng một giờ đồng hồ cho rượu ngấm. Nước múc ở những con suối trong veo, đựng trong những trái bầu khô, vỏ lên nước đen bóng, như gỗ mun. Cần uống rượu là những đoạn trúc được thông ruột, dài chừng một mét.

Muốn biết rõ cách uống rượu cần có thể tham khảo bài viết ‘Rượu cần uống như thế nào‘ sẽ hướng dẫn rõ hơn.

Cách uống rượu cần chuẩn theo những bước sau đây:

Như chúng ta đã biết Việt Nam có 54 dân tộc nên cách uống rượu cần của mỗi vùng cũng có những khác biệt. Cách uống rượu cần cũng có những lễ nghi hết sức độc đáo. Chủ nhà mở chóe rượu và đọc lời cầu khấn Giàng đem lại sức khỏe, may mắn cho khách. Sau đó chủ nhà nếm trước một ngụm nhỏ rồi nâng cần trao cho khách. Khách nên đỡ lấy cần bằng hai tay, tay trái đặt lên đầu cần, tay phải cầm phần thân cần sát miệng chóe, nhẹ nhàng vuốt dọc lên rồi uống.

Chủ nhà sẽ thân chinh hoặc cử một người, thường là những thiếu nữ mặc váy thổ cẩm thêu hoa văn xinh đẹp, cầm ca (trước kia thường dùng sừng trâu) tiếp nước vào chóe. Người Tây Nguyên uống rượu rất công bằng, cách rót nước như vậy gọi là đong “kang”.

Khi rót hết nước trong ca, nghĩa là khách đã uống hết phần rượu. Ngoài ra cũng thường thấy để xét công bằng về lượng rượu cho mỗi người, cách uống rượu cần y miên chủ nhà dùng cành cây gác ngang miệng chóe, có nhánh cắm xuống mặt nước một đoạn chừng một phân. Khi người uống hút rượu, mực nước thấp xuống, đến đoạn đầu nhánh cây là đủ phần mình.

Rượu cần tây nguyên ngon cần có những nguyên liệu nào?

Để ra một bình cách uống rượu cần ngon chúng ta cần các thành phần sau: Men rượu gồm những loại dược liệu rừng tây nguyên như gừng, thuốc bắc, riềng, lá rừng,… Cái rượu làm từ ngũ cốc tây nguyên tự nhiên như sắn – khoai mì, bắp – ngô, ý dĩ, bo bo, kê, hạt của cỏ cào. Chum hay còn gọi là ché đề cập ở trên. Cùng với đó là những ống hay còn gọi là cần tre, trúc được đục thông ruột, và hơ trên lửa. Ngày nay do nhu cầu nhiều và cần tre, trúc rất dễ hư hỏng khi vận chuyển xa. Vì vậy người ta đã tạo ra cần nhân tạo để phục vụ đủ cho nhu cầu ở miền xuôi. Những dụng cụ phụ như cái đong nước vào ché như ca, sừng trâu đục thủng đáy.

 

Cách uống rượu cần trong văn hóa của người Ê Đê

Cách uống rượu cần đối với người Êđê và M’nông thì chỉ dùng một chiếc cần duy nhất để uống. Thứ tự uống cũng khác với các dân tộc khác.  Khi thầy cúng cúng xong, mọi người vít cần uống rượu theo thứ tự nữ uống trước, nam uống sau. Hoặc theo thứ tự chủ nhà, thầy cúng, anh hoặc em bà chủ nhà, người già. Nếu có khách quý thì chủ nhà uống xong cầm cần mời khách.

Đều hết sức đặc biệt là cách uống cần rượu đó là không bao giờ rời khỏi bàn tay con người. Ai đó mà thả cần rượu ra khỏi tay là thất lễ với chủ nhà. Khi trao cần rượu cho người khác phải dùng đầu ngón tay bịt lỗ đầu cần. Với rượu cần làm từ vỏ trấu, củ mài. Men được phơi nắng tự nhiên trên mẹc. Nắp bình rượu cần được bịt kín bằng tro bếp. Đem để thoáng mát hoặc một số dân tộc đem chôn đất trăm ngày là uống rất ngon.

Còn rất nhiều giai thoại về cách uống rượu cần như đập quả bầu uống rượu, hay cụ nhím và cọng lông nhím buộc trên cần rượu,… Chúng tôi sẽ giới thiệu đến các bạn trong một bài viết sau.

Cách uống rượu cần trong văn hóa của người Mường

Bây giờ chúng ta sẽ tìm hiểu cách uống rượu cần của người mường.

Đối với người Mường thì quan niệm càng nhiều người uống càng vui. Khi uống rượu cũng kết hợp với ca hát những vũ khúc của núi rừng. Cũng như hai dân tộc trên, người Mường cũng có cách uống rượu cần riêng mình.  Sử dụng nhiều cần rượu. Mỗi người một cần để nhiều người có thể cùng uống. Các cần rượu (cái khòe) làm từ ống trúc rừng nhỏ tỏa đều.

Không được bắt chéo lên nhau, mỗi người vít lấy một khòe mà hút rượu. Bao giờ người nắm quyền quyết định ra hiệu thôi mới được ngừng. Không ai được bỏ nửa chừng vì sẽ bị phạt. Việc mời anh em lại uống rượu tiếng dân tộc gọi là “lảu khay cáy khả”. Tất cả ngồi sum vầy xung quanh chum rượu cần. Vừa uống rượu vừa thưởng thức nhạc cồng chiêng thì còn gì bằng.

Qua bài viết này Cây Thuốc Rừng mong rằng các bạn đã biết được cách uống rượu cần chuẩn nhất theo chính người dân tộc Ê Đê truyền lại. Mỗi dân tộc có cách uống rượu cần khác nhau, không có dân tộc nào có cách uống rượu cần giống dân tộc nào cả, vì vậy các bạn cần tìm hiểu trước khi uống để biết cách uống rượu cần chuẩn nhất.

Hương vị núi rừng của bình rượu cần wiki dân tộc

Rượu cần- bản sắc độc đáo của dân tộc ta. Là điệu múa, ánh mắt lời ca, là một nét đẹp văn hoá mà ta cần giữ gìn và phát huy. Mỗi người con đất Việt nếu chưa nếm thử thứ đặc sản của vùng núi rừng bạt ngàn này. Thì thật sự thiếu chất Việt trong mình. Khi uống rượu cần cùng với những loại hình âm nhạc vùng cao. Thì thật sự là niềm vui điền viên giữa cuộc sống bộn bề này.

Qua bài viết này chắc hẳn các bạn đã biết được cách uống rượu cần. Trong bài viết tiếp theo, chúng tôi sẽ hướng dẫn cho các bạn mua rượu cần ở đâu. Để các bạn có sự chọn lựa uy tín khi muốn mua rượu cần ở sài gòn.

Cây Thuốc Rừng là cửa hàng bán rượu cần dân tộc chính gốc tại tphcm. Cam kết đúng dân tộc làm, vì vậy số lượng rất ít. Không phải như rượu cần công nghiệp, sản xuất mỗi ngày cả nghìn bình. Gọi chúng tôi ngay để đặt hàng rượu cần y miên chính gốc. Nhân vien của chúng tôi sẽ tư vấn cho các bạn chính xác về cách uống rượu cần

 

Hotline 093.123.8336

Nguồn: Cây Thuốc Rừng

Cách uống rượu cần chuẩn theo dân tộc Ê Đê